Ryzyko

Z definicji wynika, że z ryzykiem wiąże się niepewność oraz fakt, że ryzyko może prowadzić do zysków lub strat.

Z ryzykiem w teorii przedsiębiorstwa mamy do czynienia, gdy dla określenia wyniku danego działania możemy zastosować prawdopodobieństwo (matematyczne czy też statystyczne), w innym przypadku będzie to niepewność.

I. Łopuski uważa, że termin ryzyko może być używany dowolnie w sytuacjach, w których chodzi o wyrażenie możliwości, a zatem wymiernej niepewności co do nastąpienia określonych zdarzeń i ich skutków.

R. Dobbins, W. Frąckowiak, S.W. Witt definiują ryzyko jako sytuację, w której co najmniej jeden z elementów składających się na nią nie jest znany, ale znane jest prawdopodobieństwo jego wystąpienia, przy czym prawdopodobieństwo to może być albo wymierne albo tylko odczuwalne przez decydentów.

D.G. Uyemana, D.R. van Deventer mówią, że ryzyko to zmienność(odchylenie standardowe) strumieni przepływów pieniężnych netto występujących w danym przedsięwzięciu gospodarczym.

Reasumując ryzyko ze względu na jego aspekty dzielimy na:

·         Decyzyjne (niebezpieczeństwo podjęcia błędnych decyzji)

·         Działania (niebezpieczeństwo niepowodzenia podjętego działania)

·         Planistyczne (niezrealizowanie założonych wielkości celowych)

·         Straty (niebezpieczeństwo utraty majątku)

·         Celowe (niebezpieczeństwo negatywnego odchylenia od zamierzonego celu)

D. Gątarek, R. Maksymiuk, M. Krysiak, Ł.Witkowski nie rozróżniają niepewności i ryzyka, które jest

według nich wszelkimi zdarzeniami nieprzewidywalnymi, pozytywnymi jak i negatywnymi.

Dokonali podziału ryzyka finansowego na:

·         Ryzyko ilościowe (znana jest struktura zagrożeń, ale ich prawdopodobieństwo może być nieznane)

·         Ryzyko jakościowe (związane z niepewnością co do struktury zagrożeń – ryzyko prawne, operacyjne, płynnościowe)

Ryzyko bankowe jest rozpatrywane ze względu na cele takie jak: optymalny wynik finansowy, bezpieczeństwo i płynność.

W krótkim okresie czasu cele te często są ze sobą sprzeczne zaś w długim okresie stają się bardziej komplementarne.

E. Kreim:

• Ryzyko straty
• Ryzyko transferu z zagranicy
• Ryzyko utraty płynności
• Ryzyko zmiany stopy procentowej
• Ryzyko dewizowe
• Ryzyko refinansowania

Rodzaje ryzyka bankowego wg W. Żółkiewskiego

1.      Ryzyko kredytowe

a.      Ryzyko transakcji

b.      Ryzyko koncentracji portfela

2.      Ryzyko rynkowe

a.      Ryzyko stóp procentowych

b.      Ryzyko walutowe

c.       Ryzyko cen instrumentów kapitałowych

d.      Ryzyko cen towarów

e.      Ryzyko płynności

3.      Ryzyko operacyjne

4.      Ryzyko prawne

5.      Ryzyko utraty reputacji

6.      Ryzyko niewypłacalności

Jedne ryzyka mogą być powiązane z innymi

H. Schierenbeck:

• Ryzyko płynności
• Ryzyko wyniku
• Ryzyko straty
• Ryzyko dewizowe
• Ryzyko zmiany oprocentowania

T. Guldimann:

• kryterium pozycji bilansowej lub pozabilansowej (ryzyko weksla, kredytu, pożyczki, akcji, ryzyko kontraktu terminowego)
• kryterium miejsca zamieszkania dłużnika (ryzyko w kraju, ryzyko za granicą)
• kryterium rodzaju klienta (osoba fizyczna, przedsiębiorstwo, bank centralny)
• kryterium terminu transakcji (krótko- lub długoterminowe)
• kryterium rodzaju zabezpieczenia (hipoteczne)

G. Borys

1.      Ryzyko operacyjne

1.1.   Ryzyko finansowe

1.1.1.      Ryzyko strat

1.1.2.      Ryzyko cenowe

1.2.   Ryzyko przedsiębiorstwa bankowego

1.2.1.      Ryzyko realizacyjne o charakterze osobowym

1.2.2.      Ryzyko realizacyjne o charakterze technicznym i technologicznym

1.2.3.      Ryzyko realizacyjne o charakterze organizacyjnym

1.2.4.      Ryzyko kosztowe

2.      Ryzyko strategiczne

2.1.   Ryzyko właściciela (wynikające z wielkości i struktury kapitału)

2.2.   Ryzyko związane ze sferą zarządzania

2.2.1.      Ryzyko związane z organizacją

2.2.2.      Ryzyko związane z systemem planowania i kontroli

2.2.3.      Ryzyko związane z wielkością przedsiębiorstwa bankowego i jego powiązaniami kapitałowymi

2.2.4.      Ryzyko związane ze strategią planowania handlowego

2.2.5.      Ryzyko związane z technologią

Z. Zawadzka opracowała czterokryterialną klasyfikację ryzyk bankowych

Ryzyko bankowe

1.     

Kryterium: horyzont czasowy

Ryzyko strategiczne

2.      Ryzyko operacyjne

a.     

Kryterium: obszar działalności

Ryzyko techniczno-organizacyjne

b.      Ryzyko finansowe

§ 

Kryterium: cel banku

Ryzyko płynności

§  Ryzyko wyniku

·        

Kryterium: przyczyna zagrożenia

Ryzyko związane z partnerem

Ryzyko rynkowe